Vrije radicalen en antioxidanten. Wat zijn dat?

Bij een gezond voedingspatroon zijn groenten, fruit, kruiden en specerijen belangrijk.
Het zijn goede antioxidanten. Ze strijden in ons lichaam tegen de vrije radicalen. Lastige begrippen, en wat houdt dat allemaal in?

Vrije radicalen zijn agressieve stoffen in het lichaam die schade kunnen veroorzaken aan cellen en weefsels. Er ontstaan ziektes. Antioxidanten beschermen en zorgen ervoor dat deze vrije radicalen minder schade aan kunnen richten .
Hoe erg zijn deze vrije radicalen en wat zijn (goede) antioxidanten?

In ons lichaam is het normaal dat vrije radicalen zich ontwikkelen. We ademen zuurstof in; alle stofwisselingsprocessen in onze cellen gebruiken deze zuurstof. Met dit proces wordt een deel van de zuurstof omgezet in vrije radicalen. Een bepaalde hoeveelheid vrije radicalen is nodig om bijvoorbeeld beginnende ontstekingen onschadelijk te maken. Maar een overschot is schadelijk en is het begin van vele ziekten en een snellere veroudering. Men noemt dat ook wel oxidatieve stress.
Factoren die dit type stress veroorzaken zijn onder andere chronische overbelasting, hoge bloedsuikerspiegel, topsport, psychische stress, te veel of juist te weinig bewegen, toxische stoffen, roken, te veel alcohol, frituren, milieuvervuilende stoffen, het eten van veel geraffineerde voeding (suikers en witmeel) en overdreven zonnebaden.

Antioxidanten zorgen ervoor dat de vrije radicalen geneutraliseerd of verminderd worden. Er zijn verschillende soorten vitamines en mineralen die een antioxidatieve werking hebben zoals vitamine B2, vitamine C, vitamine E, koper, mangaan, selenium en zink.
Wil je zo min mogelijk beschadigingen, dan heb je naast het beperken of het vermijden van de eerder genoemde stressfactoren meer antioxidanten nodig. En deze vind je in groenten (met name knoflook en ui), noten, fruit, specerijen en kruiden (het liefst biologisch). Voeding met felle kleuren bevat veel antioxidanten.

Door middel van je voeding en leefstijl kun je de hoeveelheid vrije radicalen in je lichaam verminderen en de hoeveelheid antioxidanten te verhogen.
De voordelen van voldoende groenten en fruit eten kennen we wellicht wel, maar specerijen en kruiden zijn nog grotere “bestrijders” van vrije radicalen. Gebruik dus dagelijks kruidnagel, kaneel chilipoeder, kerrie, kurkuma, komijn, gedroogde basilicum en tijm.
Varieer dagelijks met groenten en fruit en, als je gek bent op fruit, neem dan zwarte bessen! Die bevatten van al het fruit de meeste antioxidanten. En wist je dat een stukje pure chocolade (meer dan 75% cacao) veel antioxidanten bevat!

Adrie Roetert
Adrie Roetert
Artikelen: 80