Wat is een Bloedsuikerspiegel?
De bloedsuikerspiegel, oftewel de bloedglucose, verwijst naar de hoeveelheid glucose (suiker) in ons bloed op een bepaald moment. Glucose is een belangrijke energiebron voor ons lichaam en komt vrij bij de afbraak van koolhydraten uit voeding. Het handhaven van een stabiele bloedsuikerspiegel is essentieel voor een goede gezondheid, omdat schommelingen kunnen leiden tot een scala aan klachten, variërend van vermoeidheid tot ernstige aandoeningen zoals diabetes type 2. In deze tekst bespreken we de factoren die invloed hebben op de bloedsuikerspiegel, de rol van insuline en hoe je deze optimaal kunt reguleren.
Verstoringen van de Bloedsuikerspiegel
Een verstoorde bloedsuikerspiegel kan ontstaan door overmatig suikergebruik, ongezonde eetgewoonten, een gebrek aan beweging en langdurige stress. Dit kan variëren van milde verstoringen tot ernstigere aandoeningen zoals diabetes type 2 (ouderdomsdiabetes). Veelvoorkomende symptomen van een verstoorde bloedsuikerspiegel zijn de bekende after/lunchdip, overmatig geeuwen, duizeligheid, hoofdpijn en een sterke zin in zoetigheid.
Wat is Glucose?
In het bloed komt suiker altijd voor in de vorm van glucose, daarom wordt bloedsuiker ook wel bloedglucose genoemd. Glucose komt vrij uit voedingsmiddelen die snelle koolhydraten bevatten, zoals suiker, zoete producten, fruit, melk, rijst, pasta en aardappelen. In de darmen worden deze koolhydraten afgebroken en in het bloed opgenomen als glucose, wat het bloedglucosegehalte verhoogt. Deze glucose wordt door onze cellen opgenomen, waar het als brandstof dient. Het opgeslagen glucose in onze spieren wordt glycogeen genoemd.
De Rol van Insuline
Insuline is een natuurlijk hormoon dat wordt aangemaakt in de alvleesklier. Wanneer er extra suikers in het bloed komen, produceert de alvleesklier meer insuline. Dit hormoon reguleert de hoeveelheid glucose in het bloed. Als er meer glucose beschikbaar is dan nodig is voor energie, kijkt het lichaam of er nog een voorraad in de spieren en lever is. Overtollige suiker wordt dan omgezet en opgeslagen als vet. Insuline helpt ook om de eetlust te remmen. Langdurig en overmatig gebruik van snelle koolhydraten kan echter leiden tot insulineresistentie, waarbij suiker als vet wordt opgeslagen. Dit vet kan zich vooral ophopen rond de taille en rond organen.
Insulineresistentie kan leiden tot een reeks bijkomende klachten, zoals schildklierproblemen, overgewicht, een verhoogd cortisolniveau, uitputting van de alvleesklier en een daling van melatonine.
Te Hoge of Te Lage Bloedsuikerspiegel
Een te lage bloedsuikerspiegel kan ontstaan door onvoldoende voeding, veel lichaamsbeweging of overmatig alcoholgebruik. Symptomen van een lage bloedsuikerspiegel zijn honger, duizeligheid, verwardheid, beven, zweten en schommelingen in de stemming. Een te hoge bloedsuikerspiegel daarentegen wordt meestal veroorzaakt door overmatige suiker- of koolhydraatinname, stress, te weinig lichaamsbeweging of ziektes met symptomen zoals diarree, koorts of braken. Veelvoorkomende klachten bij een hoge bloedsuikerspiegel zijn vermoeidheid, dorst, jeuk en frequent plassen.
Door overmatig gebruik van ‘snelle suikers’ kan je lichaam steeds opnieuw om suikers vragen. Na het consumeren van snelle koolhydraten ervaar je vaak een korte energieboost (bijvoorbeeld na het eten van een Mars), maar de bloedsuikerspiegel daalt snel daarna weer, wat leidt tot vermoeidheid en een sterke behoefte aan zoetigheid. Dit creëert een vicieuze cirkel waarin je voortdurend in de verleiding komt om opnieuw snelle suikers te consumeren.
Het Belang van een Stabiele Bloedsuikerspiegel
Een stabiele bloedsuikerspiegel helpt om ongewenste trek (met name in zoete producten) te voorkomen, verbetert de afweer tegen ziekten, voorkomt hormonale problemen bij vrouwen en vermindert vermoeidheid en energiedips, wat bijdraagt aan het behoud van een gezond gewicht.
Wil je ook je bloedsuikerspiegel stabiliseren? Een eenvoudige richtlijn is om bewerkte of geraffineerde koolhydraten zoals suikerhoudende dranken, vruchtensappen, wit brood, witte pasta, gebak, koek en snoep te vermijden. Kies voor een eetpatroon met volwaardige koolhydraten (zoals groenten, zaden en peulvruchten), gezonde vetten en eiwitten om op de goede weg te zijn naar een stabiele bloedsuikerspiegel